بســم الله الرّحمن الرّحیم
مقدمه
خانواده، کانونی است که اگر نماز در آن شکل بگیرد، هم به نسلهای بعد و هم به جامعه منتقل خواهد شد.
موضوع خانواده چندین سال است که از مهمترین موضوعات مجمع جهانی سازمان ملل متحد است.
فروپاشی خانوادهها در جهان خطری بزرگ اعلام شده است، در کشورهای اسلامی هم وضع خوبی نداریم. در منطقه ما عربستان، ترکیه، مصر و ایران آمار طلاقها و اختلافات خانوادگی فوقالعاده زیاد است.
ما در این بحث میخواهیم بگوییم که اگر زندگی بر اساس نماز بنیانگزاری شود، آمار طلاق, تجاوز، خیانت و قتل در خانوادهها پایین خواهد آمد. اضطراب, استرس، نگرانی و دلواپسی کم خواهد شد. ارتباطات و مناسبات اعضای خانواده با یکدیگر و دیگران گرم و صمیمی خواهد شد.
در کتاب آسمانی ما قرآن کریم از مجموع آیات (۶۲۳۶ آیه)، بیش از ۶۰۰ آیه درباره خانواده است. این در حالی است که خداوند حکیم، برای بعضی از موضوعات ۳ آیه، برای بعضی موضوعات دیگر ۳۰ آیه یا ۳۰۰ آیه آورده است و این تنظیمات براساس حکمت و علم است. فراوانی آیات درباره یک موضوع در قرآن پیام دارد؛ نشانه اهمیت و حساسیت موضوع است.
قرآن کریم برای وظایف اعضای خانواده، حقوق اعضای خانواده، مسایل مالی، مسایل عاطفی، مسایل اجتماعی، انواع و اقسام تربیتهایی که ما امروز در سند آموزش و پرورش میبینیم. تربیت عبادی، تربیت اجتماعی، تربیت اخلاقی، تربیت سیاسی، تربیت علمی و فناوری و… آیاتی را اختصاص داده است. بیاییم و به قرآن برگردیم.
موضوع خانواده در اسلام موضوع فوقالعاده مهمی است. پیامبر عزیز ما۹ فرمود: بنایی در اسلام نزد خدا محبوبتر از ازدواج و تشکیل خانواده نیست. «ما بُنیَ بناء فی الإسلام أحبّ الی الله من التزویج»[۱]
این بنا که بر اساس ایمان پیریزی میشود و ستونهایی روی آن پیها گذاشته میشود تا آن بنا برافراشته شود، ستونهایی مثل محبت، احترام، اعتماد و گذشتی که بین اعضای خانواده باید باشد.
این بنای مهم اگر ریشه و ستونهایش ضعیف باشد، زود متزلزل شده و فرو میپاشد، ولی اگر زیربنا و ریشههای قوی و محکم داشته باشد، میتواند تا بلندای بهشت ادامه پیدا کند.
قرآن میفرماید: «الأَخِلَّاءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا المُتَّقِینَ»[۲] روز قیامت همهی رابطهها گسسته میشود مگر رابطهای که بر اساس پاکی و تقوا و معنویت و ایمان باشد.
ما میخواهیم خانوادهای که از روز اول در اندیشه نماز باشند، شکل بگیرد، چرا که در سایه نماز، تقوا پیدا میشود و با تقوا، رستگاری و سعادت ابدی حتمی است. «وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفلِحونَ»[۳]
نکته دیگر اینکه در قرآن کریم، نماز با ۵۰ موضوع دیگر در کنار هم آمده است، یعنی آن طبیب حکیم، پروردگار عالم، نماز را تنها در قرآن نیاورده است؛ نماز با اخلاق، نماز با مشورت، نماز با ایثار، نماز با فداکاری، نماز با قرض الحسنه، نماز با زکات، نماز با انفاق و… همراه است و این بیانگر آن است که در اسلام، نماز، در متن زندگی است و با همه مسائل زندگی گره خورده است.
در جلسات آینده خواهیم دید که قبولی نماز اعضای خانواده به رضایتمندی آنها از همدیگر مربوط میشود؛ یعنی رضایت والدین از فرزندان در قبولی نماز فرزندان تأثیر دارد. رضایت زن و شوهر از هم در قبولی نماز آنها اثر دارد.
آری نظام خانواده، فوقالعاده مهم است. در میان جهانیان اعلام شده که مهم است، قرآن کریم با تعدد آیاتش فریاد میزند که این نظام مهم است. پس ما باید با فکر و اندیشه و تلاش، کاری کنیم که طراحی و تشکیل خانواده آن گونه که خدا میخواهد شکل بگیرد و تحکیم خانواده بر اساس آیات قرآن دوام پیدا کند.
از خداوند میخواهیم که بتوانیم این سلسله برنامهها را با عنوان نماز و خانواده با دقت پیگیری کنیم و برویم در تار و پود جامعه ببنیم که کسریها و کمبودهای ما کجاست، تا نمازی که قرآن و اسلام و پیامبر عظیم الشأن اسلام و اهلبیت پاکش آرزو داشتهاند، تحقق پیدا کند.
[۱]. مستدرک الوسائل،ج ۱۴، ص۱۵۳.
[۲]. زخرف، ۴۳.
[۳]. آل عمران، ۲۰۰.