به شما عزیزان پیشنهاد میکنم که اگر برایتان امکان دارد، کتاب رساله حقوق از امام سجاد علیه السلام را خریداری کنید و همیشه در خانه‌هایتان داشته باشید. این کتاب از آن کتاب‌هایی نیست که یک بار بخوانیم و به کناری بگذاریم. باید همیشه تا آخر عمر در خانه‌مان باشد و به عنوان درس زندگی پیوسته بخوانیم.
در این کتاب امام علیه السلام به ما یاد داده که در این دنیا پنجاه حق بر عهده ما میباشد و ما متعهد و مسئولیم که این حقوق را ادا کنیم. اولین و بزرگ‌ترین کسی که به ما حق دارد، خداوند متعال، آفریدگار ماست. همان خدایی که آغاز ما، پایان ما، رزق و روزی ما، هدایت و سلامت ما با اوست. و بقیه‌ی حق‌ها را خداوند به ما فرموده که این‌ها حق هستند. اعلامیه‌ی حقوق بشر، مبنای ایدئولوژی ندارد. چه کسی گفته است که حق بشر این است. ما مسلمانان ادعایمان این است که وقتی می‌گوییم حقی هست، خدا اعلام کرده است که حق است. خدایی که بر همه حق دارد.
یکی از حقوق پنجاه‌گانه، حق فرزندان به والدین است. همانطور که پدر و مادر بر بچه‌ها حق دارند، بچه‌ها هم به پدر و مادر حق دارند. ببینیم آن حقوق چیست، تا ما پدر و مادرها روشن‌تر بشویم.
می‌فرماید: «وَ أَمّا حَقّ وَلَدِکَ فَتَعْلَمُ أَنّهُ مِنکَ»؛ حق فرزندت این است که بدانی او از تو و بخشی از توست. «وَ مُضَافٌ إِلَیْکَ فِی عَاجِلِ الدّنیَا بِخَیْرِهِ وَ شَرّهِ»؛ در این دنیای کوتاه پیوست تو است. مانند نامه‌هایی که پیوست دارد، ما هم پیوست داریم. پیوست‌های ما بچه‌های ما هستند، چه خوب باشند و چه بد، مال ما هستند، بچه‌ی ما هستند. «وَ أَنّکَ مَسْئُولٌ عَمّا وُلّیتَهُ» ای پدر و ای مادر! تو مسئول اداره و تربیت این فرزندان هستی.
خوب چه کار باید کرد؟ «مِنْ حُسْنِ الأَدَبِ» باید این فرزند را خوب تربیت کنی. حق او هست. هرچه کوتاهی کنیم، در دادگاه قیامت بچه‌ها از ما بستانکار خواهند بود. «وَ الدّلَالَهِ عَلَى رَبّهِ» بچه‌ها را به پروردگار پیوند بزنیم آنها را به خدا راهنمائی کنیم. شکوفایی خداشناسی، خداگرایی، خداپرستی از حقوق بچه‌هاست. سرشت و فطرت بچه‌ها خداگراست. این پدر و مادر هستند که باید محیطی را مناسب خداگرایی و خداپرستی آماده کنند. «وَ الْمَعُونَهِ لَهُ عَلَى طَاعَتِهِ فِیکَ وَ فِی نَفْسِهِ» بچه‌ها را بر طاعت خدا، درباره خودت و خودش، یعنی نمازخواندن و روزه‌گرفتن حجاب داشتن و…. باید کمک کنیم. مثل اینکه در راه رفتن می‌گوید: «دستم بگرفت و پا به پا برد، تا شیوه‌ی راه رفتن آموخت» نمازخواندن هم مثل همان راه رفتن است، مثل تکلم است، پدر و مادر وظیفه دارند. بچه‌ها حق دارند. اگر در اقامه نماز بچه‌ها کم و کسری باشد، تقصیر به عهده‌ی پدر و مادرهاست. «فَاعمَل فی أمرِهِ عَمَلَ مَن یَعلَمُ أنَّهُ مُثابٌ عَلَى الإِحسانِ إلَیهِ و مُعاقَبٌ عَلَى الإِساءَهِ إلَیهِ » ای پدر و ای مادر در کار تربیت فرزند، اینطور باید فکر کنی که اگر درست عمل کردی، ثواب و اگر بد عمل کردی، عقاب در پی خواهد داشت.
امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه ۳۱ نهچ البلاغه به پسرش امام حسن علیه السلام فرمود: «وَ وَجَدْتُکَ بَعْضِی» یافته‌ام تو را بخشی از خودم، «بَلْ وَجَدْتُکَ کُلِّی» نه تو بعضی از من نیستی، تو تمام وجود من هستی. «حَتَّى کَأَنَّ شَیْئاً لَوْ أَصَابَکَ أَصَابَنِی» طوری شده است که اگر حادثه‌ای برای تو پیش بیاید، اگر مریضی برای تو پیش بیاید، انگار برای من پیش آمده است. حالا با این احساس می‌خواهم به تو وصیت کنم:
«فَإِنِّی أُوصِیکَ بِتَقوَى اللَّهِ» تو را به پاکی وخداترسی دعوت میکنم.
«أَیْ بُنَیّ وَ لُزُومِ أَمْرِهِ» ای فرزندم کاملاً فرمان بر خدا باش.
«وَ عِمَارَهِ قَلْبِکَ بِذِکْرِهِ» واینکه دلت را با یاد خدا آباد کنی.
آری والدین باید با شیوههای مختلف با گفتار با نامه با رفتار، این حق فرزندان را ادا کنند.